De huid is ons grootste orgaan. Het is ook een stressbarometer: de huid laat de buitenwereld zien hoe het gesteld is met onze binnenwereld: is er stress of evenwicht? De huid heeft talrijke functies zoals de bijdrage aan onze afweer tegen bacteriën, schimmels, schadelijke milieu-invloeden en heeft dus een belangrijke rol in ons immuunsysteem.
In onze ontstaansgeschiedenis zien we dat de epidermis, hersenen en zenuwstelsel uit hetzelfde kiemblad is ontstaan, het ectoderm. Deze gemeenschappelijke oorsprong maakt de verbinding tussen huid en zenuwstelsel duidelijk. Er zijn wetenschappers (o.a. de universiteiten van Freiburg en Gieβen) die zich bezighouden met onderzoek naar de rol van psychische factoren bij huidaandoeningen. Huidverzorging is tegelijkertijd zielsverzorging.
Daarom is het zo belangrijk om te ontspannen, bijvoorbeeld met essentiële oliën: ze werken (vooral via massage) ontspannend op lichaam en geest en ondersteunen zo het immuunsysteem. Essentiële oliën bezitten anti-oxidatieve eigenschappen en zijn zeer geschikt bij vele huidproblemen. Door hun lipofiele (vetminnende) karakter dringen oliën (via haarschacht, zweet- en talgklieren en poriën) in het onderliggende weefsel en daar worden ze in de bloedbaan en lymfestroom opgenomen.
Vooral essentiële oliën met een hoog aandeel van sesquiterpenen zijn bijzonder belangrijk in kalmering van de huid. Oliën met een hoog aandeel aan sesquiterpenen zijn o.a. helicryse, blauwe kamille, duizendblad, manuka (Nieuw-Zeelandse tea tree), mirre, patchouli, vetiver, benzoë, sandelhout, ylang-ylang en ceder.
Oliën met een hoog gehalte aan monoterpenolen zijn bijzonder verzorgend en extra geschikt bij puistjes: geranium, basilicum, lavendel, roos, tijm linalool en palmarosa.
Let op: Gebruik een essentiële olie nooit puur op de huid, maar meng deze altijd met een beschermende basis van bijvoorbeeld plantolie.
Acne en aromatherapie
Acne is één van de meest voorkomende huidproblemen. Hoewel het meestal om pubers gaat, kan acne ook tot op middelbare leeftijd een rol spelen. Er is berekend dat ongeveer 8% van degenen die in hun jeugd een gave huid hadden, als volwassene last krijgen van acne. Acne kenmerkt zich door puisten en ontstekingen in het gezicht en soms ook op rug, borst en schouders. Symptomen zijn een verhoogde talgproductie, vermeerdering van de bacterie Proprionibacterium acnes in de haarvaten, een abnormale kerotineproductie en het vrijkomen van ontstekingsstoffen.
Een tekort aan linolzuur deficiëntie wordt wel eens genoemd als een oorzakelijke factor in dit proces en het is bekend dat een acnehuid minder linolzuur bevat dan een gezonde huid. Linolzuur is een essentieel vetzuur dat in de huid voorkomt en ook in vele vette plantoliën. Er spelen nog veel meer factoren een rol bij het ontstaan van acne. Bij de keuzes in behandeling van de aandoening spelen deze factoren natuurlijk een grote rol. Alleen een uitwendige behandeling leidt meestal niet tot het gewenste resultaat. Zinvol is een behandeling volgens de regels van de natuurgeneeskunde. Hierbij ligt het zwaartepunt van de behandeling op dieet (verandering van voedingspatroon), huidverzorging en mogelijk uitwerking van psychische problemen.
Er is (beperkt) bewijs voor de doeltreffendheid van essentiële oliën bij acne. Vooral tea tree olie (Melaleuca alternifolia) is onderzocht als uitwendig middel. Eén studie toonde de resultaten van tea tree aan bij een studie van 124 patiënten waarbij de doeltreffendheid en verdraagzaamheid op de huid van een 5% tea tree gel vergeleken werd met 5% benzoyl peroxide lotion in gevallen van milde tot matige acne (Benzoyl peroxide is de meest gebruikte werkzame stof in de behandeling van acne). Bij beide middelen werd een duidelijke vermindering geconstateerd. Verschillen tussen de beide middelen waren dat de tea tree gel iets langzamer werkte. Maar er werden veel minder bijwerkingen geconstateerd bij de mensen die de tea tree gel gebruikten. Ook in andere studies werd aangetoond dat tea tree positieve eigenschappen bezit bij toepassing op de huid.
Tea tree mag puur – via een wattenstaafje – op de puistjes worden aangebracht. Zorg ervoor dat de tea tree olie zo vers mogelijk is. Verouderde tea tree olie kan oxideren en daardoor huidirritatie veroorzaken. Prettiger is de gekozen oliën te vermengen in een vette plantolie zoals jojoba of kies ervoor een kant-en-klaar tea tree product te gebruiken.
